English

Profiadau Menywod yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf

Casgliad o wybodaeth, profiadau a ffotograffau a gofnodwyd gan Archif Menywod Cymru yn 2014-18

Casgliad o wybodaeth, profiadau a ffotograffau a gofnodwyd gan Archif Menywod Cymru yn 2014-18


Chwilio
Chwilio uwch

Pori'r casgliad


Trefnwyd yn ôl carfan

Martha Emily Jenkins

Man geni: Lerpwl

Gwasanaeth: Stiwardes, SS Aguila

Marwolaeth: 1915/03/27, SS Aguila / ger yr glannau Sir Benfro, Drowning / Boddi

Cofeb: Cofeb Tower Hill, Llundain

Nodiadau: Ganwyd Martha Jenkins yn Lerpwl ond i deulu Cymreig. Bu’n stiwardes ar SS Aguila a oedd yn masnachu rhwng Lerpwl a’r Ynysoedd Dedwydd. Trawyd y llong gan dorpido o long danfor Almaenig oddi ar arfordir Sir Benfro. Collwyd wyth o bobl gan gynnwys teithwraig na wyddys pwy oedd hi.

Ffynonellau: http://www.benjidog.co.uk/Tower%20Hill/WW1%20Agenoria%20to%20Alaunia.html#Aguila

Cyfeirnod: WaW0173

Martha Emily Jenkins, stiwardes, boddwyd 1915

Martha Emily Jenkins

Martha Emily Jenkins, stiwardes, boddwyd 1915

Cerdyn Cofnod Medal ar gyfer Martha Emily Jenkins

Cerdyn Cofnod Medal

Cerdyn Cofnod Medal ar gyfer Martha Emily Jenkins


Rhan o adroddiad am suddo’r SS Aguila, Abergavenny Chronicle 2ail Ebrill 1915

Adroddiad papur newydd

Rhan o adroddiad am suddo’r SS Aguila, Abergavenny Chronicle 2ail Ebrill 1915


Augusta Minshull

Man geni: Atherstone

Gwasanaeth: Nyrs, St John’s Ambulance, Scottish Women’s Hospital

Marwolaeth: 1915/03/21, Kraguievatz, Typhus fever / Haint teiffws

Cofeb: Nghladdfa Filwrol Chela Kula , NÄ­s, Serbia

Nodiadau: Ganwyd Augusta Minshull yn 1861 yn Atherstone, ger Manceinion, ond cafodd ei magu yn Ninbych lle roedd ei rhieni yn rhedeg y Crown Hotel. Ymddengys iddi hyfforddi’n nyrs ar ôl i’w mam farw. Cafodd lu o brofiadau mewn ysbytai yn Lloegr a Dulyn. Yn 1914 ymddengys iddi deithio i Wlad Belg ac yna i Kraguievatz, Serbia yn gynnar yn 1915. Bu farw yn yr epidemig o deiffws yn 53 neu 54 oed.

Cyfeirnod: WaW0468

Casglwyd llun Augusta gan Is-bwyllgor y Menywod fel rhan o’i gasgliad o fenywod fu farw yn ystod y rhyfel.

LlunAugusta Minshull

Casglwyd llun Augusta gan Is-bwyllgor y Menywod fel rhan o’i gasgliad o fenywod fu farw yn ystod y rhyfel.

Adroddiad am farwolaeth Augusta Minshull yn Serbia. Denbighshire Free Press 17th April 1915

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am farwolaeth Augusta Minshull yn Serbia. Denbighshire Free Press 17th April 1915


Ysgrif goffa Augusta Minshull yn y British Journal of Nursing, yn manylu ar ei gyrfa.

Ysgrif goffa

Ysgrif goffa Augusta Minshull yn y British Journal of Nursing, yn manylu ar ei gyrfa.

Rhestr Anrhydedd aelodau o Ysbytai Albanaidd y Menywod fu farw dramor.

Rhestr Anrhydedd

Rhestr Anrhydedd aelodau o Ysbytai Albanaidd y Menywod fu farw dramor.


Catherine J James

Man geni: Llanelli

Gwasanaeth: Nyrs, St Johns Ambulance

Marwolaeth: 1919/12/04, Llanelli, Tuberculosis / Y diciáu

Cofeb: Capel Tabernacl, Llanelli, Sir Gaerfyddin

Nodiadau: Roedd Catherine yn Aelod o Ambiwlans Sant Ioan. Gwasanaethodd gydol y Rhyfel, ym Mhorthcawl i ddechrau ac yna yn Stebonheath, Llanelli (lle daliodd y diciáu a’i lladdodd yn 28 oed, efallai) Gwelir ei henw ar y plac coffáu’r rhyfel yng Nghapel Tabernacl, Llanelli.

Ffynonellau: https://www.wwwmp.co.uk/carmarthenshire-memorials/llanelli-tabernacl-chapel-war-memorial

Cyfeirnod: WaW0404

Enw Catherine James ar y plac coffa yng Nghapel Tabernacl, Llanelli

Cofeb rhyfel

Enw Catherine James ar y plac coffa yng Nghapel Tabernacl, Llanelli


R E Jones

Man geni: Abertawe ?

Gwasanaeth: Swansea Infirmary Ysbyty Abertawe , 1916 -

Nodiadau: Roedd Miss R E Jones yn ymarferydd profiadol a phenodwyd hi yn Fferyllydd yn Ysbyty Abertawe ym mis Hydref 1916, gan guro dau ymgeisydd gwryw am y swydd. Roedd i dderbyn cyflog o £176 y flwyddyn.

Cyfeirnod: WaW0462

Adroddiad am benodiad Miss R E Jones i Ysbyty Abertawe.

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am benodiad Miss R E Jones i Ysbyty Abertawe.


Janet Gulliver

Man geni: Abertawe

Gwasanaeth: Athrawes, plisemones gweirfoddolwragedd, Swansea Women’s Patrols, February / Chwefror 1916-1917

Nodiadau: Roedd Janet Gulliver yn athrawes fathemateg a addysgwyd yng Ngholeg Somerville, Rhydychen. Ymunodd â Phatrol y Menywod yn Abertawe yn gynnar yn 1916. Efallai mai hi oedd y Janet Gulliver a anafodd ei choes wrth gwympo oddi ar wal ym mis Mai 1917.

Ffynonellau: https://blogs.some.ox.ac.uk/thegreatwar/2016/02/03/february-1916-women-patrols-moral-guardians-and-prototype-police/

Cyfeirnod: WaW0447

Llun Janet Gulliver yn fyfyrwraig yng Ngholeg Somerville, Rhydychen.

Janet Gulliver

Llun Janet Gulliver yn fyfyrwraig yng Ngholeg Somerville, Rhydychen.

Adroddiad am Janet Gulliver yn anafu ei choes. Cambria Daily Leader 28ain Mai 1917.

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am Janet Gulliver yn anafu ei choes. Cambria Daily Leader 28ain Mai 1917.


Elizabeth Clement

Man geni: Abertawe 1890

Gwasanaeth: Nyrs, SWH, 1915 - 1916

Nodiadau: Roedd Elizabeth Clement yn ferch i landlord tafarn yn Abertawe a hyfforddodd yn nyrs yn Wyrcws Llanelli, gan ddod yn Brif Nyrs. Ymunodd ag Ysbytai Menywod yr Alban yn hydref 1915. Cyrhaeddodd hi a’i chriw Serbia yn gynnar ym mis Hydref. Yn fuan wedi iddynt gyrraedd daeth byddin Awstria yn oruchaf yn Serbia, a threuliwyd y rhan fwyaf o Hydref yn symud o fan i fan i osgoi’r gelyn. Erbyn 7fed Tachwedd roeddent yn garcharorion i’r Almaenwyr. Ym mhen amser negydwyd eu rhyddhau a chyrhaeddon nhw Budapest ar eu ffordd i Vienna ar y 6ed Chwefror. Erbyn canol Chwefror 1916 roedd hi’n ôl yn Abertawe. Ymddengys ei bod yn bur enwog; cyhoeddwyd ei dyddiaduron yn y South Wales Daily Post, a chafwyd fersiwn lawn iawn yn Llais Llafur. Byddai’n annerch am ei phrofiadau, a byddai’n ymddangos pan fyddai eraill yn siarad hefyd. Dangoswyd taflun llusern ohoni mewn gwisg ‘Serbaidd’ mewn darlith gan y llyfrgellydd poblogaidd Mr W. W. Young yn Ionawr 1917.

Ffynonellau: http://scottishwomenshospitals.co.uk/women/

Cyfeirnod: WaW0114

Adroddiad papur newydd,Cambrian Daily Leader, 18 Rhagfyr 1915

Adroddiad papur newydd

Adroddiad papur newydd,Cambrian Daily Leader, 18 Rhagfyr 1915

Darlun o Elizabeth Clement yn brif nyrs yn wyrcws Llanelli. Herald of Wales and Monmouthshire Recorder, 25ain Rhagfyr 1915.

Elizabeth Clement

Darlun o Elizabeth Clement yn brif nyrs yn wyrcws Llanelli. Herald of Wales and Monmouthshire Recorder, 25ain Rhagfyr 1915.


Rhan gyntaf cyhoeddiadau’r South Wales Daily Post o ddyddiaduron Elizabeth, South Wales Daily Post 19eg a 26ain Chwefror 1916.

Adroddiad papur newydd

Rhan gyntaf cyhoeddiadau’r South Wales Daily Post o ddyddiaduron Elizabeth, South Wales Daily Post 19eg a 26ain Chwefror 1916.

Darlun o Elizabeth Clement, dydd Nadolig 1915, gyda chydweithwyr a milwyr Serbaidd. Mae’n sefyll yn y rhes gefn, trydedd o’r dde.

Elizabeth Clement gyda chydweithwyr a milwyr Serbaidd

Darlun o Elizabeth Clement, dydd Nadolig 1915, gyda chydweithwyr a milwyr Serbaidd. Mae’n sefyll yn y rhes gefn, trydedd o’r dde.


Adroddiad am ddarlith ar Serbia gan W.W.Young. Dangosir Elizabeth mewn gwisg Serbaidd. Cambria Daily Leader, 19eg Ionawr 1917.

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am ddarlith ar Serbia gan W.W.Young. Dangosir Elizabeth mewn gwisg Serbaidd. Cambria Daily Leader, 19eg Ionawr 1917.


Annie M Evans

Man geni: Cwmdar c.1872

Gwasanaeth: Nyrs, SWH, 1915 - 1916

Nodiadau: Cyn fetron Ysbyty Twymyn Blackburn oedd Annie Evans. Ymunodd ag Ysbyty Menywod yr Alban yn Valjevo, Serbia yn 1915. Cymerwyd hi a’r uned yr oedd yn ei gwasanaethu yn garcharorion rhyfel gan yr Awstriaid ar 10fed Tachwedd 1915. Wedi misoedd o ddadlau gan Dr Alice Hutchinson, Pennaeth yr uned cafodd hi a 32 arall eu hanfon adre i Brydain.

Ffynonellau: http://scottishwomenshospitals.co.uk/women/

Cyfeirnod: WaW0111


Rowena Hopkin (Field)

Man geni: Llan-giwg

Gwasanaeth: Nyrs, SWH, 1916 - 1917

Nodiadau: Ymunodd Rowena Hopkin ag Ysbytai Menywod yr Alban yn 1916, ac ymddengys iddi weithio yn Serbia. Priododd GW Field yn 1918; mae ychydig o’u gohebiaeth wedi goroesi.

Ffynonellau: http://scottishwomenshospitals.co.uk/women/

Cyfeirnod: WaW0122

rnrnAmlen gyda chyfeiriad Towena Hopkinrn

Lythyr

rnrnAmlen gyda chyfeiriad Towena Hopkinrn

Adroddiad papur newydd Llais Llafur 22 Medi 1918

Adroddiad papur newydd

Adroddiad papur newydd Llais Llafur 22 Medi 1918


Llun ac adroddiad am wobrwyo Rowena Hopkin ag Urdd San Siôr. Herald of Wales 5ed Mai 1917

Llun papur newydd

Llun ac adroddiad am wobrwyo Rowena Hopkin ag Urdd San Siôr. Herald of Wales 5ed Mai 1917


Mathilde Augusta Lilian Laloe

Man geni: Caerfyddin 1877

Gwasanaeth: Gweinyddwraig, SWH, 1916 - 1920

Nodiadau: Roedd Lilian Laloe yn ferch i Auguste Felix Laloe, athro o Ffrainc a ddaeth yn brifathro Ysgol Ramadeg y Frenhines Elizabeth yn 1874. Ymunodd hi âg Ysbytai Menywod yr Alban yn gogydd, ond cafodd ei dyrchafu yn Weinyddwraig ymhen dim.

Ffynonellau: http://scottishwomenshospitals.co.uk/women/

Cyfeirnod: WaW0086

Lilian Laloe (cefn, ail o’r chwith) gyda Doctoriaid Ysbyty Menywod yr Alban, Salonica, 1917?

Lilian Laloe, (cefn, ail o’r chwith)

Lilian Laloe (cefn, ail o’r chwith) gyda Doctoriaid Ysbyty Menywod yr Alban, Salonica, 1917?


Annie Alice Guy

Man geni: Casnewydd

Gwasanaeth: Prif Nyrs, SWH, 1916

Marwolaeth: 1916/08/21, Salonika, Dysentery

Nodiadau: Alice Annie Guy bu farw 21ain Awst 1916, Ysbyty Menywod Albanaidd a Byddin Serbia, Chwaer Nyrs, Cyn-Arolygydd Ysbyty Devonshire, Buxton. Claddwyd yng Nghladdfa Filwrol Salonica (Lembet Road). Ceir ei henw ar lyfr Rhestr Anrhydedd y Rhyfel Byd Cyntaf a gedwir yn Llyfrgell Gyfeirio Casnewydd.

Ffynonellau: http://scottishwomenshospitals.co.uk/women/

Cyfeirnod: WaW0142

Enw Alice Annie Guy Rhestr Anrhydedd Casnewydd

Rhestr Anrhydedd Casnewydd

Enw Alice Annie Guy Rhestr Anrhydedd Casnewydd

Adroddiad papur newydd am farwolaeth Sister Guy

Alice Annie Guy

Adroddiad papur newydd am farwolaeth Sister Guy


Rhestr Anrhydedd aelodau o Ysbytai Albanaidd y Menywod fu farw dramor.

Rhestr Anrhydedd

Rhestr Anrhydedd aelodau o Ysbytai Albanaidd y Menywod fu farw dramor.



Administration