Ethel Annie Llewelyn

Man geni: Y Cendi

Gwasanaeth: Nyrs, 1914 - 1918

Marwolaeth: 13/04/1921, Sanatoriwm Coffa Cenedlaethol Cymreig Llangwyfan , Tuberculosis/Twbercwlosis

Cofeb: Y Cendi, Sir Frycheiniog

Nodiadau: Ganwyd Ethel yn 1895 ac roedd yn ferch i Ficer Cendl. Gweithiai yn yr Ysbyty Cymreig, Netley, Southampton. Efallai mai yno y daliodd y ddarfodedigaeth. Claddwyd hi ym mynwent Llangwyfan.

Ffynonellau: http://firstworldwar.gwentheritage.org.uk/content/catalogue_item/ethel-annie-llewelyn-memorial-plaque

Cyfeirnod: WaW0161

Cofeb, Eglwys Dewi Sant, Cendl

Cofeb Ethel Annie Llewelyn

Florence Gwendolin Howard

Man geni: Pontypridd ?

Gwasanaeth: Nyrs, Territorial Nursing Service/Gwasanaeth Nyrsio Tiri

Marwolaeth: 1914-11-18, Anhysbys, Septic poisoning / Gwenwyno septig

Cofeb: Coflech yn Eglwys y Santes Catrin; Bedd Claddfa Glyntâf, Pontypridd, Morgannwg

Nodiadau: Ni wyddys unrhyw beth am Florence Howard ar hyn o bryd

Ffynonellau: http://twgpp.org/information.php?id=2257521; http://www.qaranc.co.uk/war_graves_memorials_Nurse/Nyrss.php

Cyfeirnod: WaW0026

Eglwys y Santes Catrin, Pontypridd

Enw Florence Howard ar goflech ryfel yn Eglwys y Santes Catrin, Pontypridd

Florence Howard

Florence Howard yn ei hiwnifform

Catherine (Katie) Evans

Man geni: Caergybi

Gwasanaeth: Nyrs, VAD

Marwolaeth: 1914/10/16, Caergybi, Peritonitis

Nodiadau: Roedd Katie yn ail o saith o ferched (a oroesodd) Hugh Evans, peiriannydd morol, a’i wraig Elizabeth (bu farw dwy efeilles yn fabanod). Nid yw ei chofnod Croes Goch wedi goroesi, ond mae’n debygol iddi wasanaethu yn Ysbyty Croes Goch Caergybi. Bu farw yn 34 oed. Ar ddiwrnod ei hangladd gwirfoddolodd ei chwaer Pollie Williams [qv] ar gyfer y VAD. Diolch yn fawr i Aled L Jones a Barry Hillier.

Cyfeirnod: WaW0251

Margaret Walker Bevan

Man geni: Abertawe

Gwasanaeth: Nyrs, QAIMNS

Marwolaeth: 1915 - 1919, Achos anhysbys

Nodiadau: Ganwyd hi yn Abertawe yn 1883. Hyfforddodd Margaret yn nyrs yn Coventry a gweithiodd wedyn yn Barnsley. Yn gynnar yn 1915 ymunodd â staff yr Ysbyty Milwrol Cymreig, Netley. Cynlluniwyd yr Ysbyty Cymreig i fod yn symudol, ac ymhen dim paciwyd popeth a’i anfon gyda’i staff i Deolali yn India. Gweithiodd Margaret yno, ac ym Mesopotamia, tan fis Rhagfyr 1919. Ar ôl y rhyfel daeth yn Fetron yn Ysbyty Goffa Newydd Farnborough, Surrey.

Ffynonellau: People’s Collection Wales

Cyfeirnod: WaW0429

Llun

Ward yn yr Ysbyty Gymreig, Deolali. Saif Margaret ar y chwith. Diolch i Dave Gordon.

Llun

Margaret mewn ysbyty mewn pabell, efallai yn Basra, Mesopotamia. Diolch i Dave Gordon.

Erthygl mewn cylchgrawn

Disgrifiad o Ysbyty Milwrol Cymreig, Netley. 'The Hospital' 24 Hydref 1914.

Ellen Myfanwy Williams

Man geni: Aberteifi

Gwasanaeth: Nyrs, 1914 - 1915

Marwolaeth: 1915-01-19, Ysbyty West Bromwich , Achos anhysbys

Cofeb: Senotaff, Aberteifi, Ceredigion

Nodiadau: 26 oed. Claddwyd yng nghladdfa Aberteifi.

Ffynonellau: http://www.wwwmp.co.uk/ceredigion-war-memorials/

Cyfeirnod: WaW0066

Nyrs Williams

Enw Ellen Williams, Cofeb Ryfel y Santes Fair, Aberteifi

Annie Crosby

Man geni: Lerpwl

Gwasanaeth: Ymdeithiwr

Marwolaeth: 1915-05-07, SS Lusitania, Drowning/Boddi

Cofeb: Cofeb Ryfel, Bagillt, Sir y Fflint

Nodiadau: 36 oed. Boddwyd gyda ei chwaer Ellen pan suddwyd y Lusitania.

Ffynonellau: http://www.flintshirewarmemorials.com; www.rmslusitania.info/

Cyfeirnod: WaW0003

Ellen (Nellie) Crosby

Man geni: Lerpwl

Gwasanaeth: Ymdeithiwr

Marwolaeth: 1915-05-07, SS Lusitania, Drowning / Boddi

Cofeb: Cofeb Ryfel, Bagillt, Sir y Fflint

Nodiadau: 40 oed. Boddwyd gyda ei chwaer Annie pan suddwyd y Lusitania

Ffynonellau: http://www.lintshirewarmemorials.com; www.rmslusitania.info/

Cyfeirnod: WaW0004

Mabel Dearmer

Man geni: Llanbleblig, 1872

Gwasanaeth: Gwirfoddolwraig, Red Cross/Y Groes Goch

Marwolaeth: 1915-07-11, Serbia, Typhus/Pneumonia Teiffws/ Niwmonia

Nodiadau: Roedd Mabel Dearmer, a aned yn 1872, yn awdur, dramodydd ac arlunydd llwyddiannus llyfrau i oedolion a phlant. Roedd hi a’i gŵr y Parch. Percy Dearmer ill dau yn heddychwyr ac yn gefnogwyr y Church League for Women’s Suffrage. Pan dderbyniodd ei gŵr swydd yn gaplan y Groes Goch Brydeinig yn Serbia, gwirfoddolodd hithau i fynd hefyd, a bu farw yng Ngorffennaf 1915. Cyhoeddwyd ei llythyron adref ar ôl ei marw yn ‘Letters from a Field Hospital’.

Ffynonellau: http://britishlibrary.typepad.co.uk/untoldlives/2014/08/mabel-dearmer-in-serbia.html https://www.amazon.com/Letters-field-hospital-Mabel-Dearmer/dp/117677140X#reader_117677140X

Cyfeirnod: WaW0092

Bedd Mabel Dearmer, ar y chwith.

Bedd, ar y chwith, Mabel Dearmer, Claddfa Ganol Kragujevac, Serbia

Mabel Dearmer

Casglwyd ffotograff Mabel gan Is-bwyllgor Menywod yr Imperial War Museum fel rhan o’i gasgliad o fenywod fu farw yn ystod y rhyfel. rnrn

Darlun llyfr

Un o ddarluniau nodweddiadol Mabel Dearmer ar gyfer llyfrau plant, 1901.

Rhestr Staff Ysbyty Stobart

Rhestr staff Ysbyty Stobarth, Kragujevac, Serbia. ‘Rhestrir enw ‘Dearmer, Mrs Percy’ dan y cynorthwywyr benywaidd ac roedd ei gŵr Dr P Dearmer yn Gaplan Anrhydeddus. Rhestrir Emily Hill [qv] dan ‘Chwiorydd Nyrsio’

Augusta Minshull

Man geni: Atherstone

Gwasanaeth: Nyrs, St John’s Ambulance, Scottish Women’s Hospital

Marwolaeth: 1915/03/21, Kraguievatz, Typhus fever / Haint teiffws

Cofeb: Nghladdfa Filwrol Chela Kula , Nĭs, Serbia

Nodiadau: Ganwyd Augusta Minshull yn 1861 yn Atherstone, ger Manceinion, ond cafodd ei magu yn Ninbych lle roedd ei rhieni yn rhedeg y Crown Hotel. Ymddengys iddi hyfforddi’n nyrs ar ôl i’w mam farw. Cafodd lu o brofiadau mewn ysbytai yn Lloegr a Dulyn. Yn 1914 ymddengys iddi deithio i Wlad Belg ac yna i Kraguievatz, Serbia yn gynnar yn 1915. Bu farw yn yr epidemig o deiffws yn 53 neu 54 oed.

Cyfeirnod: WaW0468

LlunAugusta Minshull

Casglwyd llun Augusta gan Is-bwyllgor y Menywod fel rhan o’i gasgliad o fenywod fu farw yn ystod y rhyfel.

Adroddiad papur newydd

Adroddiad am farwolaeth Augusta Minshull yn Serbia. Denbighshire Free Press 17th April 1915

Ysgrif goffa

Ysgrif goffa Augusta Minshull yn y British Journal of Nursing, yn manylu ar ei gyrfa.

Rhestr Anrhydedd

Rhestr Anrhydedd aelodau o Ysbytai Albanaidd y Menywod fu farw dramor.

Martha Emily Jenkins

Man geni: Lerpwl

Gwasanaeth: Stiwardes, SS Aguila

Marwolaeth: 1915/03/27, SS Aguila / ger yr glannau Sir Benfro, Drowning / Boddi

Cofeb: Cofeb Tower Hill, Llundain

Nodiadau: Ganwyd Martha Jenkins yn Lerpwl ond i deulu Cymreig. Bu’n stiwardes ar SS Aguila a oedd yn masnachu rhwng Lerpwl a’r Ynysoedd Dedwydd. Trawyd y llong gan dorpido o long danfor Almaenig oddi ar arfordir Sir Benfro. Collwyd wyth o bobl gan gynnwys teithwraig na wyddys pwy oedd hi.

Ffynonellau: http://www.benjidog.co.uk/Tower%20Hill/WW1%20Agenoria%20to%20Alaunia.html#Aguila

Cyfeirnod: WaW0173

Martha Emily Jenkins

Martha Emily Jenkins, stiwardes, boddwyd 1915

Cerdyn Cofnod Medal

Cerdyn Cofnod Medal ar gyfer Martha Emily Jenkins

Adroddiad papur newydd

Rhan o adroddiad am suddo’r SS Aguila, Abergavenny Chronicle 2ail Ebrill 1915